“2022 yılı Ekonomi EGİAD’da “Değerlendirme ve 2023 Beklentileri” konulu toplantı Yaşar Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Umut Halaç’ın katılımıyla gerçekleştirildi. Neler olacağı ile ilgili değerlendirmeler konuşuldu.
İş insanlarının son yıllarda bilinmezlik nedeniyle tedirginlik ve korku yaşadıklarının belirtildiği “2022 Ekonomi Değerlendirmesi ve 2023 Beklentileri” başlıklı toplantıda, dış ticaret nedeniyle ticaretin büyümeye dönüşemediğine dikkat çekildi. ağır bir ara malı ithalatı ve orta malı ihracatı ile gerçekleştirildi. Dış ticaret açığının 91 milyar dolara ulaştığını belirten Yaşar Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Umut Halaç, “Tüketim mallarının ithalata oranının yüzde 8 olması çok kötü değil ama biz ara malı alıp sattığımız için maalesef dış ticaretten olumlu sonuç alamıyoruz. Aynı hata bir öncekinde de yapılmıştı. hükümet dönemleri.” Rekabetçi kur mantığı içinde ilerlemek istediklerini hatırlatan Halaç, Türk Lirası’nı diğer para birimleri karşısında biraz daha değerli tutarak dış ticarette kur avantajını elde etmek istediklerine işaret ederek, “Bu durumda biz dış ticaret açığımızın düşmesini bekliyorduk ama azalmadı çünkü Türkiye olarak ortak malı alırız mal satarız rekabetçi kur mantığında bu sistem bize fazla vermez bu mantıkla ve 1980’lerden beri devam eden sistem, Türkiye’nin mücadelesine devam ediyor.Orta malı alan ülke ve ortak malı satan ülke konumundan çıkmak zorundayız.Ocak ayı ile 33 milyar dolar açık vardı. ve geçen yıl ekim ayı.” Bu yıl bire bir dönemde 91 milyar dolar açık verdik. Ortadaki bu boşluk bize rekabetçi kur mantığının artık işlemediğini gösteriyor” dedi.
Dış ticaretteki büyüme potansiyelinin istihdama mutlaka yansıyacağını belirten Doç. İstihdamdaki örüntünün de bu şekilde değişeceğini vurgulayan Halaç, “Şu anda yüzde 10’lar civarında bir işsizlik oranımız var. işsizlik oranlarının yanı sıra son yıllarda işsizliğin örüntüsünün değiştiğini gözlemlemeye başladık. bu ülkede okuma yazma bilmiyorsanız ve iş arıyorsanız, üniversite mezununa göre işsiz kalma olasılığınız daha düşük .Üretimde yüksek eğitimli insanlara daha az bağımlı olmaya başladık.Bu ülke üretimini ağırlıklı olarak lise altı eğitimliler ve lise eğitimliler üzerine kurmuş durumda.Bu da bizim ülkemizde yüksek eğitimli insanlara öncelik vermediğimizi gösteriyor. Bu da yurt dışına beyin göçü getiriyor.Katma değerli işler üretecek insanların daha az istihdam edildiğini görüyoruz.Eğitim düzeyi yüksek olmayan erkeklerin daha çok istihdam edildiğini de söyleyebilirim. tekrar. Ülkemizdeki istihdam yapısı, daha az eğitimli erkekler için daha fazla istihdam olanağı sağlamaktadır. sağlıyor” dedi.
“Büyümedeki dalgalanma istikrarsızlık yaratıyor”
Büyüme rakamlarına değinen Halaç, bu alandaki büyük dalgalanma nedeniyle kimsenin uzun vadeli planlama yapamadığını savunarak, “Çeyreklik veriler incelendiğinde büyüme rakamlarında yüzde 16’lık dalgalanmalar olduğu görülüyor. Bazı yıllar yüzde 22,25’lik büyümeden sonra yüzde 7,89’luk bir büyüme görüyorsunuz, bunu nasıl dengelersiniz, örneğin her büyüme 7,5’lik büyüme olduğunda plan yapabilirsiniz, ancak 22,25’lik mükemmel bir büyümeden sonra devam eder. 7,8, 9,6, 7,52, 7,73, 3,85 olarak. Bu dalgalanmalar ekonomik istikrarın oluşmasını engelliyor” diyenler, “Yılı yüzde 5,5-6’nın ortalarında bir yerde bitireceğiz. Önümüzdeki dönemde dalgalı bir büyüme patikasını göreceğiz” dedi. – İZMİR
